Əsas » 2011 » Avqust » 27 » "Kitabi -Dədə Qorqud" dastanında milli yeməklərimiz.
15:34
"Kitabi -Dədə Qorqud" dastanında milli yeməklərimiz.
“KİTABİ-DƏDƏ QORQUD”EPOSUNDA MİLLİ YEMƏKLƏRİMİZ
Milli yeməklər maddi mədəniyyətin mühüm ünsürlərindən biridir. Azərbaycan milli yeməklərinin tarixi çox qədimdir.Milli xörəklərimizin zəngin kolleksiyası qədim yazılı abidəmiz olan “Kitabi-Dədə Qorqud”da öz əksini tapmışdır. “Dədə Qorqud” dastanında Azərbaycan oьuzlarının qədim yeməkləri arasında tez-tez “ətmək” və “aş”-ın adı çəkilir. Dastanda“ətmək”sözü “çörək”mənasında işlədilmişdir. “Aş” sözü isə müasir dilimizdəki “plov” xörəyinin sinonimidir. Azərbaycan oğuzlarının ət yeməkləri əsasən at,dəvə və qoyun ətindən,qismən ov heyvanlarından sı¬ğın və keyikin, ov quşlarından isə qaz və toyuğun ətindən hazırlanırdı. “Dədə Qorqud” dastanında ət yeməklərindən “şişlik”, “qovurma”, “qiymə” və “yəxni” haqqında məlumat verilir. Bu yeməklərdən “yəx-ni” istisna olmaqla, qalanları indi də Azərbaycanda geniş yayılmışdır. “Yəxni” XIX-XX əsrlər¬də yal¬nız Qarabaьda qalmışdır. Naxçıvanda “yaxnıkeş”adlı xüsusi boşqabların mövcudlugu bu yeməyin həmin bölgədə də yaxın vaxtlaradək qalmasını sübut edir.“Yəxni”yağlı qoyun ətindən “qovurma” qaydasinda bişirilir.Ət bişənə yaxın qazana yuxa doğrayır və duz səpib qarışdırırlar.Çörək ətin suyuna həll olanda xörək hazır sayılır. “Yəxni” xörəyini çörəksiz yeyirdilər. Azərbaycan oğuzlarının süfrəsində süd məhsul-larından“qatıq”, tərəvəz bitkilərindən “soğan” və “sarımsaq”da olurdu. “Dədə Qorqud” dastanında içkilərdən tez-tez “al şərabın” adı çəkilir.Azərbaycan oğuzları üzümdən эözəl şərab hazırlayırmışlar və oğuz igidləri şərab içməyi xoşlayırmışlar. Azərbaycan milli yeməklərinin tarixi kökləri və fərdi keyfiyyətləri təsдiq edir ki, Azərbaycan mətbəxi dünya xalqlarının mətbəxləri arasında layiqli yerlərdən birini tutur. Mürsəlova Günay Bakı Slavyan Universiteti Фilologiya fakültəsi 407-ci qrup tələbəsi